Çanakkale’de ikinci tur: Kimsenin oyu kimsenin cebinde değil
Seçkin Sağlam
ÇANAKKALE – 28 Mayıs seçimlerine az bir süre kala, Çanakkale’de 2. sıra adaylar arasında seçimlerin 14 Mayıs’ta yapıldığı sanılıyor. Ancak yerel siyaseti takip edenler de ‘kimsenin oyu garanti değil’ uyarısında bulunuyor.
Çanakkale’de ’28 Mayıs 2. Cumhurbaşkanlığı seçimi nasıl okunur, 14 Mayıs nasıl değerlendirilir’ sorusuna yanıt aradık. Aynı zamanda Başbakan Yardımcısı ve Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı olan eski Anavatan Partisi üyesi Mustafa Cumhur Ersümer, 14 Mayıs seçimleri öncesi öngörüsünün gerçekleştiğini ve kentte sürpriz olmadığını söyledi.
1989-2002’de Çanakkale Belediye Başkanlığı yapan, 2002-2007’de milletvekili olarak görev yapan CHP’li İsmail Özay, sahada gözlemlediği bir takım eksiklikler olduğunu ancak başarı için gereken başarıya odaklanmak gerektiğini söyledi. 28 Mayıs’tan önce bu eksiklikler üzerine değil, ikincil tıpta sağlanacak.
’14 MAYIS SEÇİMİ BEKLENMEYEN BİR SONUÇ VERMEDİ’
2018 seçimlerinde mecliste temsil 2 CHP ve 2 AK Parti milletvekili şeklinde şekillenirken, 14 Mayıs seçimi bu aritmetiği bozdu. Çanakkale’de yapılan milletvekilliği seçimlerinde kilit parti YETERLİ Partisi oldu. 2018 seçimlerinde yurt dışından gelen oylarla milletvekilliğini CHP’ye kaptıran GÜZEL Parti, AK Parti’nin savunma oyunu alarak ve kendi oyunu 14’te savunarak AK Parti’nin Meclis’teki temsilini ikiye bire indirdi. Mayıs.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu oyların yüzde 54,8’ini, Tayyip Erdoğan ise yüzde 39,49’unu aldı.
Cumhur Ersümer, 14 Mayıs seçimi öncesi yaptığı değerlendirmenin gerçekleştiğini belirterek, seçim öncesi 2 CHP, 1 AK Parti ve 1 ÂLÂ Parti milletvekili şeklinde oluşmasını beklediği tabloda sürpriz olmadığını söyledi. 14 Mayıs seçiminin kıymetli sonucunu AK Parti’nin tek milletvekili düşmesi olarak değerlendiren Ersümer, “Çanakkale’de AK Parti Lapseki, Yenice, Çan ve Biga olmak üzere 4 ilçede birinci parti oldu. Bu bölge zaten AK Parti oylarının yoğunlaştığı bir bölge ve burada ciddi bir oy kaybı yok. Ancak bunun sonucunda AK Parti Çanakkale’de bir milletvekilini kaybetti. Bu önemli bir sonuç” dedi.
OĞAN VE İNCE’NİN 22 BİN OYUNU NEREDE HAREKET ETTİRİYOR?
28 Mayıs seçimini 14 Mayıs’ta oluşan tabloyla değerlendiren Ersümer, MHP’nin oylarının azalmadığını ancak Sinan Ogan’ın 20 bin, Muharrem İnce’nin 2 binin üzerinde olduğunu hatırlattı.
Ersümer, ‘İkinci tur seçimlerde bu oylar nasıl bir istikamet izleyecek’ sorusuna ise, “Yani daha önce bu türde olmayan iki farklı adaya giden 22 binden fazla oy var. 22 bin oyu tercih eden seçmen nereye dönecek? Doğal oy akışında yaklaşık yüzde 6’lık oyların nereye dağıtılacağını bilmiyoruz. Ama ‘kimsenin oyu kimsenin cebinde değil’ diye bir söz vardır. Yani Adalet Partisi Genel Başkanı CHP ve Kılıçdaroğlu’nu destekledi diye oyların tamamının buraya gideceğini söylemek mümkün olmadığı gibi, ön seçimde diğer adayların aldığı oyların dağılımı için de bu geçerli. ilaç. Sinan Ogan’a oy veren seçmenin daha önce takım tercihi vardı. CHP’ye darılanlar var, MHP’ye, AK Parti’ye oy verenler var, ‘Ne olursa olsun protesto şeklinde oy kullanacağım’ diyenler var. Alt kırılımlarına inerek ayrıştırıp değerlendirmenin pek mümkün olduğunu düşünmüyorum. Ama elbette liderlerin açıklamalarının manevi bir etkisi olabilir. Bu manevi etki tahmin edildiği gibi olmayabilir.”
Tahminleri bir kenara bırakıp sonucu beklemenin daha doğru olacağını belirten Ersümer, “Çanakkale’de pek bir değişiklik olacağını düşünmüyorum. Herkes kendi siyasi tercihini yaptı ve partilere oy verdi. Yine 28 Mayıs’ta da tercihlerin aynı yönde olacağını düşünüyorum” dedi.
“14 MAYIS’TA SAHADAKİ MÜTTEFİKLERİMİZİN GÜCÜNÜ GÖRMEDİK”
İsmail Özay, Çanakkale’de hem CHP’nin hem de Kılıçdaroğlu’nun beklentiler doğrultusunda oy aldığını söyledi. Özay, sahada gözlemlediği bir takım eksiklikler olduğunu vurguladı ancak 28 Mayıs’tan önce bu eksikliklere değil, ikinci tipte yakalanması gereken başarıya odaklanmak gerektiğini vurguladı. Emek-sermaye çelişkisinin yanı sıra ‘örgütlenme özgürlüğü’, ‘işsizlik’ ve ‘göç politikaları’ konusundaki ilkelerin daha görünür ve somut bir şekilde gündeme getirilmesi ve milletin birliğinde net söylemlerle desteklenmesi gerektiğini söyledi. İttifak partileri.
Özay, “Her şeye rağmen umutsuz değilim, ikinci türden çok umutluyum. Kemal Bey, mesele Tayyip Bey’in sorunu değil. ‘Bugünün sorunlarını Kemal Bey’in daha iyi çözebileceğini’ herkes biliyor. Elbette CHP teşkilatının kadro açığı var. Benim için amaç bir önceki seçimde aldığı oy oranını geçmekti. Bunda da başarılı oldu. Cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların beklenenden az çıkmasının sebebini ittifak yaptığımız liberal partilerin katkısının düşük olmasına bağlıyorum. Kimseyi suçlamak istemiyorum. DEVA Partisi’nin, Gelecek Partisi’nin, Saadet Partisi’nin gücünü ne Türkiye’de ne de Çanakkale’de göremedik. Ne yazık ki kitleleri sürükleyen bir güç yoktu. Buna kısmen de olsa DÜZGÜN Partisi’ni de ekleyebilirim” dedi.
‘CHP SOSYALİSTLERE SOL GÖRÜNMELİ’
Çanakkale’de ortaya çıkan tabloda Özay, AK Parti’ye güvensizliğin arttığını ve gençlerin CHP’ye ilgisinin yüksek olduğunu söyledi.
14 ve 28 Mayıs seçimlerinin Türkiye için çok değerli ve alışılmadık bir seçim süreci olduğunu belirten Özay, “Liberal ve muhafazakar partilerle yapılan bazı ittifak açıklamaları bize çekici gelmese de bunlara müsamaha göstermek zorundayız. Empati kuruyorum, liberaller ve muhafazakarlar da bize müsamaha gösteriyor. Sonuç olarak ben partime güveniyorum, tek başına çok milliyetçi bir söyleme girmiyor. Ben CHP’den umutluyum. Türkiye’nin sorunlarını çözecek tek parti CHP’dir. Ama yüzünü sola, sosyalistlere çevirmesi gerekiyor. İttifakımız A, B, C olamaz. İttifakımız sosyalistler olmalı. Gücümüzü sosyalistlerden alıyoruz” dedi.
ÇANAKKALE SEÇİMİNİ KİM KAZANDI?
Çanakkale Gündem Gazetesi sahibi Güngör Yıldız, CHP’nin 2 milletvekili, AK Parti’nin ise bir milletvekili kaybetmesine rağmen CHP’li belediyelerin bulunduğu ilçelerdeki oy farkının kabul edilemez olduğunu söyledi. Yıldız, “14 Mayıs milletvekilliği seçimlerinin galibi iki milletvekili çıkaran CHP gibi görünse de kesinlikle değil. Çok küçük bir oy farkıyla iki milletvekilini kaybeden AKP’dir. Merkez başta olmak üzere Gelibolu, Çan, Bayramiç, Ayvacık, Küçükkuyu ve Bozcaada ilçelerinin belediye başkanları CHP’li olsa da aradaki oy farkı kabul edilebilir bir fark değil. Buna Millet İttifakı’nın Eceabat ve Gökçeada belediyelerini de eklersek durumun doğruluğu ortaya çıkıyor.”
“İKİNCİ TURDA FARKLI BİR SONUÇ OLACAĞINI SANMIYORUM”
14 Mayıs ve 28 Mayıs seçim sürecine ilişkin CHP’yi eleştiren Yıldız, Çanakkale gibi görece küçük iller için aday gösterme sistemi ve aday adaylarının büyük önem taşıdığını söyledi. Yıldız, şöyle devam etti: “Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerinde farklı bir sonuç çıkacağını düşünmüyorum. Çanakkale Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi veya temsilcisi belediyeleri ve nüfuzunu iyi kullanmadığı sürece aksi bir sonuç olmayacaktır. CHP açısından iş ve siyaset hayatında her zaman olmasa da ‘Yetki arttıkça sorumluluk da artar’ diye cevap verecek olan Muharrem Erkek Bey’dir. İYİ Parti açısından ise Rıdvan Uz olacak.”